Hoe stop je negatieve gedachtes?

Nee, je bent niet de enige die regelmatig wordt meegesleept in een negatieve gedachtespiraal. Ik merk het niet alleen bij mensen in de praktijk maar ik hoor ook van mensen om mij heen dat zij regelmatig in een negatieve gedachtespiraal terecht komen. Het is mijzelf ook wel eens overkomen. Ik liet mezelf meesleuren in negatieve gedachtes en angsten met als gevolg dat ik in korte tijd behoorlijk af viel en mijn haar zelfs uit begon te vallen. Hele plukken haar haalde ik ‘s ochtends uit de haarborstel. Ik pleegde met mijn gedachtes direct roofbouw op mijn lichaam! Het gekke was dat ik mezelf weldegelijk bewust was van de ernst maar ik kon mijn gedachtes niet stoppen. Het bleef maar doormalen in mijn hoofd en mijn angsten werden steeds groter. Het klinkt gek maar negativiteit is verslavend, negativiteit voedt negativiteit, dat is de reden dat zoveel mensen in negativiteit blijven hangen en hier maar moeilijk uit kunnen komen. Hoe kun je jezelf lostrekken van negatieve gedachtes? Dat is waar dit blog over gaat.

‘What you tell yourself every day will either lift you UP of tear you DOWN’

Maar eerst de vraag: waarom zijn onze gedachten (over onszelf) eigenlijk zo negatief?
Je hebt maar liefst 40.000 gedachtes per dag. Dat is een hoop! Zeker als je weet dat maar liefst 70% van je gedachtes negatief zijn. Helaas is er niet zomaar één reden aan te wijzen voor onze negatieve gedachtes. Er wordt vanuit gegaan dat het vaak iets is dat verband houdt met onze jeugd, bijvoorbeeld als we gepest geweest zijn of opgroeiden met erg kritische ouders. Maar er zijn ook andere redenen. Je kunt bijvoorbeeld een negatief zelfbeeld creëren als je jezelf te veel gaat vergelijken met perfecte mensen in de media. Deels ligt het zelfs aan onze genen of we wel of niet gevoelig zijn voor het ontwikkelen voor negatieve gedachtes, schrijft psycholoog Seth J. Gillihan. Als maar liefst 70% van onze gedachtes negatief zijn, kun je jezelf wel voorstellen hoe belangrijk het is aandacht te hebben voor je gedachtes. Gedachtes bepalen namelijk je stemming en gedrag. Gelukkig heb je meer invloed op negatieve gedachtes dan je zelf misschien in eerste instantie denkt.

1. Monitor je gedachtes
Soms helpt het om voor jezelf bij te houden welke gedachtes zich regelmatig herhalen. Dat kun je bijvoorbeeld ‘s ochtends doen na een nacht wakker gelegen te hebben in een maalstroom van je gedachtes of misschien wel op het moment dat je iets vervelends meegemaakt en ‘oude’ gedachtes weer naar boven blijven komen. Inzicht in je gedachtes en denkpatronen helpt je bij het doorbreken van negatieve gedachtepatronen. Welke gedachtes keren regelmatig bij jou terug? Stel je wil iets anders gaan doen in je leven. Je wil bijvoorbeeld een nieuwe baan zoeken. Een baan die beter bij je past, waarbij jij jezelf fijn voelt en minder stress ervaart. Wanneer telkens de negatieve gedachte omhoog komt dat je dit toch niet kunt bereiken, ga je dit op termijn ook geloven. Een nieuwe baan zoeken gaat je op die manier niet lukken. Je gedachte saboteert je acties en zal er in het ergste geval zelfs voor zorgen dat je waarschijnlijk niet eens begint met een zoektocht naar een nieuwe baan.

Het kan helpend zijn om gedachtes op te schrijven. Ze staan dan zwart op wit en worden op deze manier meer als ‘tastbaar’ ervaren. Ook kun je gemakkelijk zien welke gedachtes overheersend zijn. Stel jezelf dan de vraag of de gedachtes helpend zijn of niet.

2. Ben streng: laat een negatieve gedachte niet te ver gaan
Sommige mensen kunnen heel streng voor zichzelf zijn maar vergeten streng te zijn voor hun gedachtes. Streng zijn voor je gedachtes is niet iets abnormaals maar in veel gevallen zelfs noodzakelijk. Onthoudt dat jij de baas bent over je gedachtes. Het is belangrijk dat je een negatieve gedachte een halt toeroepen, voordat deze wortel schiet. Op het moment dat je een negatieve gedachte namelijk voedt en er helemaal op in gaat, wordt het alleen maar erger. Zo kun je jezelf in je hoofd bijvoorbeeld helemaal druk maken om die ene opmerking of die ene gezichtsuitdrukking of blik van iemand. Je wordt nog bozer of verdrietiger en je wil recht doen aan dat negatieve gevoel in jezelf. Gevolg is dat je gaat malen in je hoofd wat je veel stress en slapeloze nachten oplevert. Vaak creëer je allerlei doemscenario’s die nooit uitkomen. Hoe langer de negatieve gedachte aanwezig blijft, hoe meer stress wat op den duur fysieke klachten in de hand zal helpen. Laat dit alsjeblieft niet toe. De truc is dat als je een negatieve gedachte opmerkt, je deze constateert en vervolgens besluit hier verder geen aandacht aan te besteden. Doe dit iedere keer opnieuw als de gedachte zich weer aandient. Onthoudt dat je streng bent: laat de gedachte niet toe om te groeien. Hup, weg ermee! Het levert je namelijk niks maar dan ook niks op. Je zult merken dat de negatieve gedachte als vanzelf los laat. Dat scheelt je een hoop energie en frustratie!

3. Ga voor jezelf na of een negatieve gedachte wel klopt
Om de negatieve gedachte te ontkrachten, kun je toetsen of de gedachte eigenlijk wel klopt. Hoe je dat doet zie je in onderstaande voorbeelden:

Gedachte: ‘Ik heb mijn werk niet goed gedaan’.
Stel jezelf de vraag of deze gedachte wel klopt. Ik raad iedereen altijd aan om naar je gevoel te gaan. Voel wat er in je lichaam gebeurt als je deze gedachte hardop tegen jezelf zegt. Je lichaam is een geweldige graadmeter om een gedachte te checken, je lichaam liegt niet. Je zult merken dat onware gedachtes altijd een negatief gevoel in je oproepen.
Bijvoorbeeld: je zegt de gedachte waarmee je rondloopt hardop tegen jezelf: ‘Ik heb mijn werk niet goed gedaan’. Direct ervaar je een vervelend gevoel in je buik. De gedachte dat jij je werk niet goed hebt gedaan blijkt onwaar. Indien die betreffende collega je geen bekritiserende feedback had gegeven had je niet getwijfeld aan de kwaliteit van je werk.
Hoe sneller je een gedachte door kunt prikken, hoe gemakkelijker je een gedachte kunt loslaten.

Gedachte: ‘Aan zijn blik te zien, weet ik zeker dat hij boos is op mij’.
In dit geval kun je ook gewoon naar de betreffende persoon toestappen en je twijfel uitleggen: ‘Door de manier waarop je me aankeek heb ik het gevoel dat je boos op me bent of heb ik dat misschien verkeerd geïnterpreteerd’? Nu weet je meteen of dit wel of niet zo is. Je kunt de gedachte los laten en hoeft geen verdere doemscenario’s meer te bedenken.

4. Buig een negatieve gedachte om tot een positieve gedachte
Hiervoor geldt: hoe sneller hoe beter. Zorg dat je niet belandt in de greep van de maalstroom van je gedachtes. Zodra je merkt dat een negatieve gedachte opspeelt, formulier dan direct een positieve gedachte die je kunt inzetten. Een gedachte is alleen maar waar, zolang jij ervoor kiest om deze gedachte te geloven. Je kunt een gedachte dus ook loslaten. Buig de negatieve gedachte om tot een positieve gedachte en verander op die manier je stemming. Je zult merken dat je jezelf opgelucht voelt. Onderstaand een voorbeeld van hoe je een negatieve gedachte kunt ombuigen tot een positieve gedachte. Zeg de gedachtes afzonderlijk van elkaar hardop in je hoofd met je ogen gesloten en voel wat dit met je lichaam doet. Je zult snel genoeg merken wat je gelooft of niet.

Gedachte negatief: ‘Ik heb mijn werk niet goed gedaan’.
Gedachte positief: ‘Ik ben tevreden over de kwaliteit van mijn werk en ik geen mezelf de ruimte om elke dag iets nieuws te leren’.

‘If you correct your mind, the rest of your life will fall into place’ – Lao Tzu –


5. Jij bent de baas over je gedachtes
Zorg dat je de regie houdt: wordt geen slachtoffer van je eigen gedachtes! Laat dit gewoon niet toe. Ook al lijkt het soms onmogelijk om je gedachtes stil te krijgen, weet dat jij altijd de touwtjes in handen hebt. Je kunt jezelf zo gek maken als je zelf wil met alle gevolgen van dien. Maar dit laat je toch niet gebeuren!? Iedereen is verantwoordelijk voor zijn of haar eigen geluk en wist je dat geluk voor 40% bepaalt wordt door wat je denkt, voelt, zegt of doet. Dat betekent dat je een enorme invloed hebt op jouw geluk! Door een positieve houding en positieve gedachtes, kun je jouw beleving en ervaring van het leven behoorlijk veranderen. Hoe mooi is dat?! Hoe je jezelf voelt en hoe je omgaat met situaties heb je zelf in de hand. Kortom: verander je gedachtes en verander jouw geluk. Gedachten zijn krachten.

‘You can’t live a positive life with a negative mind.’

Wil je graag hulp bij een positievere mind-set of wil je hier gewoon eens over praten? Twijfel dan niet om contact met me op te nemen via het contactformulier.